|
|
Beknopte lexicon van de vrijmetselarij
Het maçonnieke jargon gebruikt op deze site verklaard
De vrijmetselarij heeft naast haar rituelen en symbolen ook een eigen taalgebruik.
Op deze pagina worden zoveel mogelijk "inside woorden" die elders op deze site gebruikt worden, verklaard.
Indien u toch nog onbegrijpelijke taal aantreft die niet in deze woordenlijst voorkomt kunt u steeds een
sturen met vraag om uitleg.
Deze pagina is in vormelijke en inhoudelijke opbouw maar vermits er reeds vanuit andere pagina's naar toe verwezen werd, is ze nu reeds gepubliceerd.
Onze excuses voor de latijnse placeholders.
Woordenlijst
| Achtbare Meester |
Voorzittend Meester van een vrijmetselaarswerkplaats. Wordt meestal voor een periode van drie jaar verkozen.
|
| Affiliatie |
Eenvrijmetselaar verandert van werkplaats door middel van een affiliatie.
Men vraagt om te désaffilieren (zie desaffiliatie) in de huidige werkplaats (loge) en vraagt affiliatie aan in een andere werkplaats.
De affiliatie wordt bezegeld door een plechtigheid.
Sommige vrijmetselaars affilieren bij een andere loge, maar blijven lid in de oorspronkelijke.
|
| A3 Azzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Blauwe vrijmetselarij |
De vrijmetselarij die 3 graden gebruikt: leerling gezel en meester.
er bestaat ook rode, zwarte en witte vrijmetselarij die veel meer graden kennen (tot 33). Men spreekt van de zgn. hogere graden.
De Ruwe Kassei beoefent de blauwe vrijmetselarij.
|
| B2 Bccccddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| B3 Bzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Commissie van Officieren Dignitarissen (COD) |
Commissie die het dagelijkse bestuur van een loge waarneemt. Meestal verkozen voor een periode van drie jaar.
|
| Consumptie (maçonnieke) |
Sommige vrijmetselaars gaan naar hun werkplaats en consumeren wat er op de agenda staat: maçonnieke consumptie.
De participatie, echte deelname aan de arbeid blijft dan uit.
De Ruwe Kassei probeert haar leden zoveel mogelijk tot maçonnieke participatie aan te sporen om de balans tussen consumptie en participatie in evenwicht te brengen.
Consumptie is uiteraard niet enkel aanwezig in de vrijmetselarij maar overal in het verenigingsleven.
|
| Désaffiliatie |
Een vrijmetselaar die bij een andere loge wenst aan te sluiten (zie affiliatie) moet in de meeste gevallen eerst desaffilieren in de werkplaats waardie nu momenteel aangesloten is.
Men kondigt daarbij aan dat men vertrekt en waarom men de stap zet.
|
| Droit Humain (Le) |
Franse gemengde vrijmetselaarsobedientie die ook een Belgische Federatie heeft met 97 aangesloten werkplaatsen.
Deze federatie is aangesloten bij de koepel die vanuit Parijs opereert.
|
| D3 Dzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| E1 Eaaaaaaa |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit.
Nulla aliquet elit viverra felis. Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| E2 Ecccddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| E3 Ezzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Familiezitting |
Bijzondere zitting van een vrijmetselaarswerkplaats waarop enkel leden van de eigen loge op aanwezig zijn.
Op een gewone zitting zijn er immers steeds bezoekers van andere werkplaatsen. Vrijmetselarij gaat over ontmoeting.
Men bespreekt op zo'n familiezitting interne zaken zonder voor het spotlicht van de vrijmetselaarsgemeenschap te staan.
|
| F2 Fcccddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| F3 Fzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Gezel |
Tweede symbolische graad in de vrijmetselarij.
|
| Grootmeester |
Voorzittend meester van een obediëntie of confederatie van loges.
|
| G3 Gzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| H1 Haaaaaaa |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit.
Nulla aliquet elit viverra felis. Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| H2 Hcccddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| H3 Hzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Irregulieren |
Geuzennaam voor vrijmetselaars die behoren tot een liberale, adogmatische ( meestal continentale) obediëntie. (zie regulier)
|
| I2 Icccddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| I3 Izzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| J1 Jaaaaaaa |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit.
Nulla aliquet elit viverra felis. Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| J2 Jcccddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| J3 Jzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Keurmeester |
De keurmeester is de human resource manager van de loge. Iedere werkplaats heeft iemand die deze taak waarneemt.
Zij zorgt voor het organiseren en afwerken van de recruteringsprocedure voor kandidaat leden.
|
| K2 Kcccddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| K3 Kzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Leerling |
Eerste (symbolische) graad in de vrijmetselarij. Een profaan wordt ingewijd als leerling.
|
| Loge |
Werkplaats (afgeleid van het Engelse woord "lodge")=een loge.
Vereniging van vrijmetselaars.
Bij uitbreiding staat het begrip "de loge" voor "vrijmetselarij" in het algemeen.
|
| L3 Lzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Maçon |
Vrijmetselaar. Kort voor francmaçon wat het franse woord voor vrijmetselaar is.
|
| Maçonnerie |
De vrijmetselarij.
|
| Maçonniek |
Alles wat met de vrijmetselarij te maken heeft. Vb een maçonnieke plechtigheid, een maçonnieke begrafenis.
|
| Meester vrijmetselaar |
Derde symbolische graad in de blauwe vrijmetselarij.
|
| N1 Naaaaaaa |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit.
Nulla aliquet elit viverra felis. Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| N2 Ncccddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| N3 Nzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Obediëntie |
Administratieve structuur van de blauwe vrijmetselarij (3 graden) waar loges bij aansluiten of door opgericht worden.
De meeste Belgische vrijmetselaarsobediënties bepalen een flink deel van het reilen en zeilen van de bij hen aangesloten werkplaatsen.
Ze verlenen in dat geval de legitimiteit aan een werkplaats en waken of deze het algemeen reglement en de gebruiken van de orde respecteren.
Het Grootoosten van Luxemburg en de nieuwe Belgische confederatie Lithos beperken zich tot de administratieve structuur en het leggen van contacten met andere obediënties.
Beiden garanderen zij volledige souvereiniteit aan de bij hen aangesloten werkplaatsen.
|
| O2 Occcddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| O3 Ozzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Profaan |
Niet-vrijmetselaar, iemand die niet ingewijd werd in een vrijmetselaarswerkplaats.
Je houdt op profaan te zijn eens ingewijd.
Ook het tegensgestelde van sacraal.
|
| Profane wereld |
Alles wat niet met de vrijmetselarij te maken heeft wordt aangeduid met de term "profane wereld".
Komt van het latijn 'pro' (=voor) en 'fanum' (=tempel).
|
| P3 Pzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Redenaar |
De Redenaar is het geweten van een vrijmetselaarswerkplaats.
|
| Regulier - regulieren |
De United Grandlodge of England claimt dat zij de enige is die andere obediënties en loges legitimiteit kan verlenen.
Vanuit hun perspectief is iedere vrijmetselaarsobediëntie of -loge die zij erkennen regulier.
Wat impliceert dat alle andere iregulier zijn. Daartoe behoren de meeste continentale (Franse, Belgische,...) adogmatische, obediënties en dus ook hun werkplaatsen.
Het gevolg is dat reguliere en "ireguliere" vrijmetselaars weinig of niets met elkaar te maken hebben. Het zijn twee verschillende werelden.
De regulieren worden als conservatief gezien terwijl de iregulieren een min of meer progressieve koers varen.
In België is de Reguliere Grootloge van België de enige door London erkende obediëntie.
Zij vormen quantitatief een kleine minderheid in het Belgische vrijmetselaarslandschap.
De Ruwe Kassei behoort tot de adogmatische (irreguliere) vrijmetselarij en probeert zich te concentreren op de essentie van de vrijmetselarij: to be a center of union.
|
| Rituaal |
Scenario, script of handleiding waarin het geheel van rituelen opgetekend staan die voor een bepaalde vrijmetselaarszitting van toepassing zijn.
Het rituaal bevat niet enkel de teksten die tijdens de ceremoniële of symbolische handelingen uitgesproken worden, maar ook regieaanwijzingen en nauwgezette beschrijvingen van de mis-en scène.
|
| Ritueel |
Een ritueel in vrijmetselaarscontext is een serie ceremoniële of symbolische handelingen die nauwgezet uitgevoerd worden en van generatie op generatie worden doorgegeven.
Vrijmetselaarsrituelen vormen de onderdelen van een bepaalde ritus (bvb Franse Ritus, Aloude Aangenomen Schotse Ritus,...).
De rituelen van een bepaalde zitting (bvb inwijding in de leerlingengraad) worden genoteerd in een rituaal.
|
| Ritus |
Het geheel van alle rituelen, ceremoniën, gebruiken en tradities die bij een bepaalde loge gebruikt worden.
De ritussen worden van generatie op generatie doorgegeven. Iedere werkplaats en generatie vrijmetselaars geeft er een nieuwe invulling aan, waarbij de essentie van de doorgegeven traditie zoveel mogelijk gerespecteerd wordt.
Voorbeelden van in België veel gebruite vrijmetselaarsritussen zijn de Moderne of Franse Ritus en de Aloude Aangenomen Schotse Ritus.
Veel loges krijgen de ritus opgelegd van de obediëntie.
|
| Schootsvel |
Schort (voorschoot) door vrijmetselaars gedragen tijdens rituele arbeid in de tempel.
|
| Splitsing |
Wanneer de leden van een loge het over fundamentele zaken oneens zijn wordt soms overgegaan tot een splitsing.
Daarbij blijft meestal de oorspronkelijke werkplaats bestaan. Degenen die vertrekken richten een nieuwe loge op.
Een uitzwerming is niet hetzelfde als een splitsing omdat bij een splitsing meestal sprake is van een breuk.
|
| S3 Szzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Tempel |
De tempel is de van de profane wereld afgesloten ruimte waarin vrijmetselaars arbeiden.
Alhoewel deze ruimte om het even waar kan zijn (ook buiten) bevindt deze zich meestal in een gebouw dat exclusief voor logeactiviteiten gebruikt wordt.
De tempel heeft meestal de vorm van een rechthoek waarvan de lange zijde volgens de oost-west as is geörienteerd.
De ingang bevindt zich in het westen en de Voorzittend Meester zetelt in het oosten.
Vrijmetselaars spreken ook van "De Tempel Der Mensheid" waarbij ze het over hun ideaalbeeld van de wereld hebben.
|
| T2 Tcccddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| T3 Tzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Uitzwerming |
Wanneer een loge te groot wordt of een deel van de leden een andere koers willen varen wordt er overeengekomen in de schoot van de moederwerkplaats een nieuwe loge op te richten.
Dit gebeurt in een broederlijke sfeer waarbij de blijvers de uitzwermende leden zoveel mogelijk helpen bij het oprichten van hun nieuwe loge.
De Ruwe Kassei is een uitzwerming van haar moederloge Bevrijding. Zie ook splitsing
|
| U2 Ucccddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| U3 Uzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Vrijdenkerij |
Vrijdenkerij of vrijdenken, is de opvatting dat men zich in zijn denken uitsluitend door zakelijke evidenties en niet door autoriteitsgeloof of traditie moet laten leiden.
Vrijdenkers keren zich daarbij sterk tegen elke vorm van dogma.
De meeste vrijdenkers zijn atheïst of agnost.
Vrijdenkerij heeft ook een sterke band met scepticisme.
(Bron wikipedia)
|
| Vrijzinnig |
Opvatting die afstand neemt ten opzichte van de dogma's van het meer traditionele christendom.
Dit kan variëren van kerkelijke rekkelijkheid tot zuiver atheïsme.
In België wordt vrijzinnigheid bijna uitsluitend geassocieerd met dit laatste of met agnosticisme,
minstens met een houding die volledig buiten de Katholieke kerk staat.
(bron: Wikipedia)
|
| V3 Vzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Wilde loge |
Een vrijmetselaarswerkplaats die bij geen enkele obediëntie aangesloten is.
|
| W2 Wcccddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| W3 Wzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Zitting |
Vrijmetselaars komen samen in een tempel waarin ze een rituele zitting houden.
Tijdens een zitting wordt geprobeerd een machtsvrije ruimte te realiseren.
Ze kunnen er zonder enige reserve hun meningen naar voren brengen en elkaar ontmoeten.
Noch de positie in de profane wereld, noch enig dogmatisch argument mogen deze vrije communicatie in het gedrang brengen.
Op een zitting zijn meestal vrijmetselaars van andere werkplaatsen aanwezig (bezoekers).
Een rituele zitting bestaat uit een opening, middenstuk en sluiting.
|
| Z2 Zcccddee |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
| Z3 Zzzzzzyyyxxx |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nulla aliquet elit viverra felis.
Curabitur ultricies. Donec vel lacus. Praesent at arcu.
|
|